Thuỳ dịch

Tất nhiên là có rất nhiều lỗi trong làm phim mà người đạo diễn cần nên tránh. Điều đầu tiên mà tôi nghĩ đến là tránh làm bất cứ điều gì không đóng góp cho việc đạt được tầm nhìn của bạn. Thường thì khi đang làm phim, bạn sẽ bỗng nhiên nảy ra một ý tưởng nào đó mà bạn cho rằng nó hết sức thông minh, hoặc một hướng đi độc đáo nào đó mà bạn muốn thử nghiệm. Nhưng nếu ý tưởng này không thực sự phục vụ cho bộ phim và hoà hợp với nó, thì bạn phải có đủ lòng trung thực và sự liêm chính để gạt nó sang một bên. Điều đó không có nghĩa là bạn cứng nhắc hay bướng bỉnh. Ngược lại: điều này cũng có thể là một sai lầm. Một bộ phim cũng giống như một cái cây vậy. Sau khi bạn gieo hạt, nó sẽ bắt đầu phải triển một cách tự nhiên. Và người đạo diễn phải phát triển với tốc độ tương đương để có thể đi với bộ phim đó cho tới cùng. Người đạo diễn phải sẵn sàng để xem xét tất cả các thay đổi và cởi mở với quan điểm của người khác. Khi bạn viết, bạn ngồi trong phòng một mình với giấy mực: bạn có thể điều khiển tất cả mọi thứ. Nhưng một khi lên phim trường, nó lại là một câu chuyện hoàn toàn khác. Bạn vẫn nắm quyền kiểm soát, nhưng bạn cần tới sự giúp đỡ của nhiều người khác để đạt được thứ mà bạn muốn. Đây là điều bạn cần phải hiểu, chấp nhận và trân trọng. Bạn phải làm việc với tất cả những gì bạn có. Quyết tâm là một phẩm chất, nhưng thiếu kiên nhẫn chắc chắn là một sai lầm.

Một lỗi chết người khác là bắt đầu quay phim khi kịch bản vẫn còn yếu hoặc chưa sẵn sàng và nghĩ rằng: “Không sao đâu, tôi sẽ xử lý nó trên phim trường”. Kinh nghiệm đã cho tôi thấy rằng, nếu bạn có một kịch bản hay, thì dù nghiệp vụ đạo diễn của bạn không thực sự xuất sắc, bạn vẫn có một bộ phim tốt. Ngược lại, nếu kịch bản dở, bạn có là một đạo diễn đại tài thì cũng khó lòng tạo ra được sự khác biệt.

Và cuối cùng, mối nguy hiểm lớn nhất mà tôi muốn cảnh báo các nhà làm phim tương lai là nghĩ rằng bạn biết mọi thứ về điện ảnh. Đến tận bây giờ, mỗi khi làm phim, tôi vẫn ngạc nhiên – thậm chí là đôi khi tôi thấy shock – trước các phản ứng của khán giả đối với bộ phim. Tôi cứ đinh ninh rằng họ sẽ thích nhân vật này, nhưng hoá ra họ lại hoàn toàn thờ ơ với anh ta, và họ lại quay qua thích một nhân vật mà tôi chẳng quan tâm gì mấy. Tôi nghĩ rằng họ sẽ cười tại một số khoảnh khắc nhất định trong phim, thì cuối cùng họ lại cười ở những khoảnh khắc mà tôi nghĩ rằng chẳng có gì đáng mà cười cả. Theo cách nào đó thì nó gây cho tôi một chút bực bội. Nhưng rõ ràng đó cũng là thứ khiến cho công việc này trở nên kỳ diệu, hấp dẫn và thú vị. Nếu tôi nghĩ rằng tôi biết tất cả về điện ảnh rồi, thì tôi đã nghĩ làm phim lâu rồi.

— Woody Allen

Có rất nhiều sai lầm khác nhau mà tôi nghĩ rằng một đạo diễn cần phải tránh, bằng mọi giá. Một trong những lỗi nghiêm trọng nhất là sự dư thừa – nêu quan điểm hết lần này đến lần khác, cả về mặt tình cảm lẫn về mặt trí tuệ. Bạn có thể buông thả cảm xúc một đôi lần, bởi vì cảm xúc có thể trở nên đủ mãnh liệt để trở thành một thứ gì đó khác. Nhưng về mặt thông điệp, cho dù nó là thông điệp chính trị hay chỉ là chủ đề cơ bản của bộ phim, đôi khi tôi thấy một số phim sử dụng các chi tiết, các hành động một cách rất khiên cưỡng để minh hoạ cho một quan điểm, thậm chí là dùng thoại hay tệ hơn là để cho nhân vật phát biểu nhằm giải thích ý nghĩa tiêu đề của phim, hoặc thậm chí là giải thích về nội dung phim. Tôi thấy đây là một cách xử lý hết sức tồi. Tôi không chắc là tôi biết cách làm thế nào để tránh mắc phải lỗi này. Nhưng chắc chắn tôi đã cố gắng hết sức để tránh nó (trong suốt sự nghiệp của mình).

— Martin Scorsese

Bình luận về bài viết này

Quote of the week

What should young people do with their lives today? Many things, obviously. But the most daring thing is to create stable communities in which the terrible disease of loneliness can be cured.

~ Kurt Vonnegut

Nếu thấy các bài viết hay và hữu ích, hãy mua cho Thuỳ một ly Marou