Thuỳ biên dịch

Avram Noam Chomsky là một nhà ngôn ngữ học, nhà triết học, nhà khoa học nhận thức, nhà sử học, nhà phê bình xã hội và nhà hoạt động chính trị người Mỹ. Đôi khi ông được gọi là “cha đẻ của ngôn ngữ học hiện đại”. Noam Chomsky là Giáo sư ngôn ngữ học tại Đại học Arizona và Giáo sư Danh dự của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) trong suốt 65 năm, hiện ông đã về hưu.

Khi được hỏi “Như Thế Nào Là Một Người Thực Sự Có Giáo Dục?”, ông chia sẻ như sau:

“Để trả lời cho câu hỏi “Như Thế Nào Là Một Người Thực Sự Có Giáo Dục?”, chúng ta hãy cùng xem xét một số quan điểm kinh điển về chủ đề này.

Đầu tiên là quan điểm của người sáng lập hệ thống giáo dục bậc cao hiện đại – Wilhelm von Humboldt – một trong những nhân vật hàng đầu của thời đại Khai sáng.  Ông đã viết rất nhiều về đề tài giáo dục và phát triển con người. Tôi nghĩ rằng lập luận của ông là rất hợp lý khi cho rằng: “Nguyên tắc và yêu cầu cốt lõi của một con người hoàn thiện là khả năng tìm hiểu và sáng tạo một cách độc lập mà không bị ảnh hưởng bởi sự quản lý/hạn chế từ bên ngoài.”

Còn trong thời hiện tại, một nhà vật lý hàng đầu thường chia sẻ với các sinh viên của MIT rằng: “Điều quan trọng không phải là những gì mà chúng tôi đề cập đến trong lớp học. Điều quan trọng là bạn khám phá ra điều gì.”

Theo những quan điểm trên, là một người thực sự có giáo dục, bạn phải có khả năng tìm hiểu và sáng tạo dựa trên các nguồn lực sẵn có đối với bạn, những nguồn lực mà bạn có khả năng đánh giá đúng được giá trị của nó, nhận thức thấu đáo về nó. Để biết được phải nhìn vào đâu. Biết cách đặt ra các câu hỏi nghiêm túc. Biết cách đặt nghi vấn đối với một học thuyết tiêu chuẩn rằng liệu nó có phù hợp hay không. Biết tìm ra cách thức riêng của bạn để đặt ra những câu hỏi đáng theo đuổi/tìm câu trả lời. Và biết cách vạch ra con đường để theo đuổi những câu hỏi đó. Điều đó có nghĩa là phải biết và hiểu thấu nhiều điều. Nhưng điều quan trọng hơn việc ghi nhớ và lưu trữ kiến thức trong tâm trí là bạn phải biết nhìn vào đâu, nhìn như thế nào, đặt câu hỏi như thế nào, thách thức như thế nào, làm thế nào để bước đi một cách độc lập nhằm đối vó với các thách thức mà thế giới mang đến.

Và cùng với đó, bạn cần phát triển cho mình một tiến trình tự giáo dục và tự tìm hiểu cũng như điều tra, trong sự hợp tác và liên đới với những người khác. Đây là điều mà hệ thống giáo dục từ mẫu giáo đến trung học cần phải trau dồi cho mỗi người. Và trong những trường hợp tốt nhất, đôi khi nó có thể tạo ra những người, ít nhất là theo tiêu chuẩn của tôi, thực sự có giáo dục.