Tác giả Bato Prosic
Thuỳ biên dịch từ bài viết đăng trên CineD ngày 29/11/2028

Cùng với việc gia tăng đột biến của những phản hồi về việc mất toàn bộ dữ liệu do những lỗi trên Adobe Premiere Pro, chúng ta có thể thấy nhiều vấn đề trong sao lưu và bảo vệ dữ liệu của những người làm video ngày nay. Thậm chí họ còn không làm việc này. Mặc dù thực tế bi thảm này không làm giảm bớt lượng người dùng khổng lồ của NLE đầy lỗi lầm này, và cũng không thể làm cho nó ít lỗi hơn, nhưng nó buộc chúng ta phải kiểm tra lại cách mình sao lưu và bảo vệ dữ liệu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ nói về một vài sai lầm phổ biến trong việc này mà chúng tôi đã gặp phải.

Sai lầm số 1: không sao lưu dữ liệu hoặc chỉ sao lưu trên ổ cứng ngoài.

Buồn thay, đây là trường hợp phổ biến nhất, và nó là một bi kịch của Dave Cooper. Mặc dù thực tế là không gian lưu trữ ngày càng có giá rẻ hơn, vẫn có những người không thèm sao lưu dữ liệu gì hết. Theo như tôi thấy thì điều này có phần dễ hiểu. Không gian lưu trữ trở nên rẻ hơn, việc làm phim vẫn là một nghề tốn nhiều công nhiều của – đặc biệt là khi mới bắt đầu. Vậy nên nếu bạn thấy mình ở trong tình trạng bị hết khách này đến khách kia hối thúc và chỉ muốn làm cho xong chuyện, bạn sẽ không còn đầu óc đâu mà nghĩ đến chuyện sao lưu dữ liệu, hoặc làm điều đó sau. Tạm quên trường hợp bi thảm của Dave Cooper, một số quốc gia có luật là bạn cần phải lưu trữ các đoạn phim của khách hàng mình trong vòng một thời gian nhất định, và bạn sẽ phải chịu trách nhiệm nếu các dữ liệu đó bị mất/thất lạc trong thời gian đã quy định. Và các khách hàng lớn có chính sách hết sức nghiêm ngặt về thời gian và cách thức bạn phải dùng để giữ các bản sao lưu của các production của họ với tư cách là một công ty sản xuất.

Và, cần phải làm rõ là: dựng trên một ổ cứng gắn ngoài không phải là sao lưu. Các footage của bạn vẫn chỉ nằm ở một địa điểm. Sao chép mọi thứ sang một ổ cứng ngoài khác thì tốt, nhưng chỉ hơn một chút. Tại sao? Bởi vì ổ cứng nào thì cũng gặp trục trặc. Tùy từng thời điểm. Vấn đề là không ai biết khi nào. Và nếu bạn mua hai ổ cứng cùng một lúc, có thể cả hai sẽ hỏng cùng một lúc, điều này không phải là không có khả năng. Tệ hơn nữa, cả hai ổ cứng này có thể hỏng mà bạn không biết, vì phần lớn mọi người thường không thường xuyên kiểm tra tình trạng của ổ cứng.

Sai lầm số 2: Nghĩ rằng RAID và hệ thống sao lưu là như nhau.

RAID (Redundant Array of Independent Disks) chứa nhiều ổ cứng trong một vỏ chứa, được điều khiển bởi một bộ điều khiển RAID thông thường. Tùy vào loại RAID mà chúng sẽ mang đến những lợi ích khác nhau (RAID 0 cho tốc độ truyền tải dữ liệu cao nhất, RAID 1 tạo một bản dự phòng, RAID 5 là một sự thỏa hiệp giữa tốc độ và khả năng dự phòng và thường được dùng trong dựng phim). Vậy nên, xin khẳng định lại một lần nữa là: một ổ RAID không phải là một chiến lược sao lưu! Có thể bạn sẽ hỏi là “nhưng nếu tôi có hai hệ thống RAID và dùng nó để nhân đôi dữ liệu thì sao?” Xin lỗi nhưng nó vẫn không phải là một chiến lược sao lưu. Mục tiêu chính của RAID là bảo vệ khỏi việc mất dữ liệu (nó làm việc này khi kết hợp với hệ thống file hiện đại) và ổ cứng bị hỏng. Sao lưu không phải là mục đích chính của chúng.

Sai lầm số 3: Nghĩ rằng ổ SSD thì an toàn hơn ổ HDD.

SSD là Solid State Disks và không chứa bất kỳ bộ phận chuyển động nào, ngược lại với người bạn kia. Điều đó làm cho rất nhiều người nghĩ rằng SSD không thể hỏng hoặc đơn giản là không thể hỏng bất thường. Những người đó không thể sai lầm hơn được nữa. Công nghệ của SSD liên tục được cải tiến và ngày càng trở nên đáng tin cậy hơn (lợi thế lớn nhất của nó vẫn là tốc độ), nhưng độ hao mòn của SSD cao hơn nhiều so với ổ cứng HDD. Khi cái tệ hơn trở thành cái tệ nhất, SSD không thể đọc được nữa và có khả năng là hoàn toàn không thể khôi phục được. Trong khi đó, nếu HDD gặp vấn đề về phần cơ, ít nhất bạn có thể giải cứu được dữ liệu trong đó khi dùng dịch vụ của các công ty giải cứu dữ liệu (mặc dù rất đắt đỏ).

Sai lầm số 4: không sao lưu off-site

Bạn chắc chắn cần một bản sao lưu off-site. Kể cả khi bạn đã có sẵn một hoặc hai hệ thống RAID để bảo vệ bạn khỏi việc mất dữ liệu và hỏng ổ cứng, bạn vẫn có thể bị cướp, nhà/văn phòng/studio của bạn có thể bị cháy. Có một bản sao lưu off-site (tức là một bản sao lưu đặt ở một địa điểm khác), đủ xa để những thảm họa tự nhiên hoặc các vụ cướp không có khả năng phá hủy cả hai. Và, nếu bạn nghĩ rằng hệ thống sao lưu off-site này có phải cũng nên là một hệ thống RAID nữa không, thì bạn đúng rồi đấy. Nếu bạn sao lưu hệ thống của bạn mỗi một hoặc hai tuần hoặc ít nhất là một tháng, bạn sẽ thấy nó hữu ích thế nào khi trục trặc xảy ra.

Sai lầm số 5: Không sử dụng dịch vụ sao lưu trực tuyến

Có thể các bạn sẽ nói rằng: “Nhưng tôi quay RAW không nén bằng máy RED 8K, tôi không thể sử dụng dịch vụ sao lưu trực tuyến vì dung lượng file quá lớn!” Ok tôi đồng ý, nhưng nếu đó thực sự là những gì mà bạn làm thì hẳn bạn cũng không tiếc tiền chi cho việc sao lưu off-site. Còn đối với tất cả những người khác, các dịch vụ như Backblaze, nhưng bạn cũng có thể kết hợp Amazon Web Services để có được một giải pháp mang tính tự động cao hơn, và chỉ cần nâng cấp đường truyền mạng internet của bạn để có được tốc độ upload tốt hơn. Thậm chí là nếu không có điều kiện để làm điều đó, ít ra bạn cũng nên sao lưu project của bạn nếu không thể sao lưu tất cả các footage. Bản sao lưu trực tuyến của bạn sẽ hoàn toàn tụt hậu khi so với trạng thái làm việc của bạn, nhưng nếu có bất cứ trục trặc gì, thì bạn hãy nhớ rằng những công ty đó sử dụng các trung tâm dữ liệu, thường nằm dưới núi, với các biện pháp bảo mật có thể khiến cho Fort Knox trở nên nực cười. Nếu mọi phương án lưu trữ khác của bạn gặp vấn đề, thì dữ liệu quan trọng của bạn vẫn an toàn.

Sai lầm số 6: lưu file Cache chung với footage.

Đây là một yếu tố quan trọng. Số năm kinh nghiệm sử dụng các NLE của mỗi người có thể khác nhau, nhưng nhìn chung thì nó an toàn hơn và quan trọng hơn nếu bạn lưu thư mục cache ở một nơi khác nơi bạn đã lưu footage. Set up lý tưởng của tôi là dùng RAID để dựng và gắn thêm một ổ SSD USB-C để làm ổ đĩa đệm cho bộ nhớ cache. Làm cách đó, băng thông dành cho footage sẽ ít bị ảnh hưởng hơn khi NLE ghi gì đó vào cache, do đó đảm bảo tốc độ playback cao hơn. Ở đây, chúng ta vẫn phải làm rõ là lỗi của Adobe trong Premiere Pro CC 11.1.0 vẫn là một lỗi lớn. Tôi không có ý tạo ra một cuộc tranh luận “nó là lỗi của một mình anh ta” ở đây.

Sai lầm số 7: Không tổ chức file một cách nghiêm túc

Điều này không thực sự là một vấn đề về tính an toàn hay sao lưu dữ liệu, nhưng tôi muốn thêm nó vào đây như một phần phụ thêm. Việc tổ chức file một cách logic có thể hỗ trợ bạn rất nhiều trong công việc. Để linh hoạt nhất, theo tôi, bạn nên sắp xếp dữ liệu của mình theo project. Tên của các project này có thể chứa thông tin về ngày thực hiện, khách hàng, số project, tên và tên của người dựng. Hơn nữa, cấu trúc thư mục con bên trong các project này nên giống nhau. Điều này sẽ giúp bạn dễ dàng điều hướng và tìm thấy các tệp tin cần thiết. Các phần mềm như Posthaste, miễn phí, có thể hỗ trợ bạn.